Türkiye’nin havacılık ve savunma sanayisinde “imkânsız” denileni başaran TUSAŞ Motor Sanayii A.Ş. (TEI), yerli ve milli motor projeleriyle küresel rakiplerine adeta meydan okuyor. Çin’in Rusya’dan teknoloji transferine rağmen 18 yılda tamamlayabildiği WS-15 Turbofan motoruna karşılık TEI, TF-6000 Turbofan’ı 3 yılda “sıfırdan” geliştirerek ateşledi. İşte ambargolara inat, Türk mühendisliğinin zaferi…
“Dünyanın En Zor Teknolojisi”nde Türkiye Farkı
WS-15 Örneği: Çin, 5. nesil savaş uçağı J-20’ler için geliştirdiği 35.000 lbf itiş güçlü WS-15 Turbofan motorunu Rusya’dan alınan malzeme ve know-how’a rağmen 18 yılda tamamlayabildi.
TEI’nin Cevabı: Türkiye, TF-6000 Turbofan’ı (15.000 lbf itiş) düz beyaz kâğıttan başlayarak 3 yılda test aşamasına getirdi. Üstelik Batı’nın kritik teknoloji ambargolarına rağmen!
7 Yılda 10+ Motor Projesi: “Yerli ve Milli”nin Somut Kanıtı
TEI’nin 2017-2024 arasında tamamladığı motorlar, Türkiye’nin savunma sanayisindeki “dışa bağımlılığı” tarihe gömecek nitelikte:
TS1400 Turboşaft: T129 ATAK helikopterlerinin yerli kalbi.
TF6000 Turbofan: Kızılelma ve Anka-3’ün gelecekteki güç kaynağı.
TJ90 Turbojet: İnsansız hava araçları ve hedef sistemler için kritik.
TP38 Turboprop: HÜRKUŞ ve ANKA’da kullanılıyor.
PG50 ve PD Serisi: İHA’lardan deniz platformlarına kadar geniş yelpazede görev alıyor.
“Ambargolar Bizi Yavaşlatamaz”
TEI Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut Faruk Akşit, “TF-6000’i 3 yılda tamamlamak, ekibimizin azmini gösteriyor. Hiçbir ülke, motor teknolojisini ‘hediye’ etmiyor. Bu yolda mücadele, özgüven ve Ar-Ge şart” açıklamasını yaptı.
Eleştirilere Sert Yanıt: “Cahilce Yorumlar İşimizi Gölgeleyemez”
Sosyal medyada “Niye bu kadar uzuyor?” diyenlere TEI çalışanlarından tarihi cevap:
“Rusya, Çin’e motor teknolojisi verdi, yine de 18 yıl harcadılar. Bize kimse ‘kritik parça’ satmıyor. Buna rağmen TF-6000’i 3 yılda, TS1400’ü 7 yılda bitirdik. Sizce bu ‘yavaş’ mı?”
Neden Motor Yapımı Bu Kadar Zor?
Malzeme Bilimi: 1.500°C’yi aşan sıcaklığa dayanıklı alaşımlar geliştirmek.
Yazılım ve Entegrasyon: Motor kontrol sistemleri (FADEC) için yapay zeka destekli algoritmalar.
Test Altyapısı: Tek bir motor için binlerce saatlik test zorunluluğu.
TEI’nin 2025 Hedefi: TF-6000 Seri Üretim ve MMU İçin Yeni Nesil Motor
TF-6000, 2025 sonunda sertifikasyonu tamamlayarak ANKA-3 ve Kızılelma’da kullanıma hazır hale gelecek.
MMU (Milli Muharip Uçak) için 35.000 lbf itiş güçlü turbofan üzerinde çalışmalar hızlandı.
Uzman Görüşü:
Savunma Analisti Dr. Can Kasapoğlu, “TEI, Türkiye’yi ‘motor üretebilen 8 ülke’ ligine taşıdı. Önümüzdeki 10 yıl, havacılık tarihimizin altın çağı olacak” değerlendirmesini yaptı.
Son Söz:
“Yerli motor” iddiası, sadece bir slogan değil; TEI’nin 7 yıllık alın teri, 3.000 mühendisin gecesini gündüzüne katan emeği. Eleştirenler ekran başında “tweet” atarken, Türk mühendisleri dünya devleriyle yarışıyor.