Ortadoğu'da son zamanlarda yaşanan olaylar, dünya kamuoyunda geniş yankı bulmaya devam ediyor. Hamas'ın önemli isimlerinden Yahya Sinvar, işgalci İsrail tarafı ile girdiği silahlı çatışmada savaşarak hayatını kaybetti. Sinvar'ın ölümü, İsrail'in bölgedeki stratejik hedeflerini ve soykırımcı adımlarını yeniden gündeme taşıdı.
İsrail'in Operasyonları ve İnsan Hakları Eleştirileri
İsrail, 7 Ekim itibarıyla Hamas’a karşı başlattığı saldırılarda yaklaşık 43.000 sivilin hayatını kaybetmesine neden oldu. İsrail, bu operasyonlarını terörle mücadele çerçevesinde savunurken, uluslararası arenada ciddi eleştirilerle karşılaşıyor. Gazze’nin hava saldırılarıyla neredeyse tamamının yıkıma uğraması, barış söylemleriyle çelişen bir tablo oluşturuyor.
Yahya Sinvar ve Gazze Direnişi
Gazze'deki direnişin simge isimlerinden Yahya Sinvar, İsrail hapishanelerinde 22 yıl geçirmiş olup, 2011'de bir esir takası sonucu serbest bırakılmıştı. Filistin davasına adanmış bir direnişçi olarak tanınan Sinvar'ın ölümü, bölgede direniş ruhunu daha da pekiştirdi.
İsrail’in Stratejileri ve Ortadoğu’da Yeni Denge Arayışları
İsrail'in, Ortadoğu’daki nüfuzunu artırma ve Filistinlileri bölgeden uzaklaştırma çabaları birçok soru işareti yaratıyor. Yahya Sinvar’ın ölümü, İsrail’in geniş çaplı hedeflerinin bir parçası olarak değerlendiriliyor. Kadın, çocuk ve sivil ölümleri uluslararası toplum tarafından insanlık suçu olarak niteleniyor.
Lübnan ve Bölgesel Krizler
İsrail’in Lübnan’da gerçekleştirdiği saldırılar, Filistin dışında, diğer Ortadoğu ülkelerini de etkileyen bir kriz yaratmış durumda. Amerika Birleşik Devletleri'nin desteğiyle bölgede agresif adımlar atmayı sürdüren İsrail, karşıt tepkilerle karşılaşmıyor.
Türkiye’nin Rolü ve Gelecek Beklentileri
Türkiye, Ortadoğu'daki bu dinamiklerle önemli bir rol oynuyor. Özellikle Halid Meşal gibi isimlerle olan yakın ilişkiler, Türkiye'yi çatışmanın merkezine çekme potansiyeline sahip. İsrail’in Türkiye'yi hedef haline getirme çabaları, dikkatli bir diplomasi gerektiriyor. Türkiye’nin başarılı bir diplomasi yürütmesi, bölgedeki dengenin sağlanmasında kritik önem taşıyor.
Sonuç ve Beklentiler
Ortadoğu’daki bu gerginlikler, bölgenin geleceği için ciddi belirsizlikler sunuyor. İsrail’in bölgede elde ettiği kısa vadeli askeri "başarılar", uzun vadeli barış ve istikrarın önünde en büyük engellerden biri olabilir. Ancak uluslararası toplumun bu duruma vereceği yanıt ve hangi tarafların etkin bir şekilde müdahil olacağı, geleceğin yönünü belirleyecek. İlerleyen süreçte, daha kapsamlı bir barış politikasının devreye girmesi ümit ediliyor.
Yahya Sinvar kimdir?
Hamas'ın Siyasi Büro Başkanı Sinvar, 29 Ekim 1962'de Gazze Şeridi’nin güneyinde yer alan Han Yunus Mülteci Kampı'nda dünyaya geldi.
Hamas'ın önceki lideri Heniyye gibi aslen 1948'de İsrail'in işgal ettiği topraklarda kalan Askalan (Aşkelon) kökenli olan Sinvar, Gazze İslam Üniversitesi Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden mezun oldu.
İsrail tarafından, ilk defa 1982 yılında tutuklanan ve 4 ay hapis yatan Sinvar, 1985 yılında "gizli bir örgüt kurmak" suçlamasıyla ikinci defa tutuklandı.
Sinvar, 1988'de İsrail tarafından tutuklandığında ise 4 kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edildi.
Hamas'ın 11 Ekim 2011'de İsrail ile yaptığı esir takası anlaşması çerçevesinde 23 yıl sonra İsrail hapishanelerinden serbest kalan Sinvar, Hamas'ın siyasi bürosuna üye oldu.
Arap basınında Mayıs 2021'de çıkan haberlere göre, Sinvar, İsrail'in hava saldırısından kurtulmuştu.
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın ilk kurucularından sayılan Sinvar, aynı zamanda Hamas'ın güvenlik ve davet teşkilatı olarak isimlendirilen Mecd Gücü'nün de kurucusuydu.
Hamas'ın güvenlik sorumluluklarını üstlenen Sinvar, basında çokça yer almayan isimlerinden biri olarak biliniyordu.
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Başsavcısı Kerim Han, mayıs ayında yayımladığı bir videoyla UCM'nin 1 nolu Ön İnceleme Dairesi'nden Sinvar için tutuklama kararı çıkarılmasını talep etmişti.
İsrail, Hamas'ın yeni lideri Sinvar'ı 7 Ekim 2023'teki Aksa Tufanı'nın "bir numaralı sorumlusu" olarak gösteriyordu.