Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yılın ilk enflasyon verilerini açıkladı. Ocak ayında Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) aylık bazda yüzde 5,03 artarken, yıllık bazda ise yüzde 42,12 seviyesinde gerçekleşti. Geçen yılın sonunda yüzde 44,38 olan enflasyon, bu yılın ilk ayında bir miktar gerileme kaydetti.
CNBC-e tarafından 21 kişi ve kurumun katılımıyla yapılan ankette, ocak ayı için aylık bazda yüzde 4,35, yıllık bazda ise yüzde 41,16 enflasyon tahmin edilmişti. Açıklanan rakamlar, piyasa beklentilerinin biraz üzerinde çıktı.
Çekirdek Enflasyon Verileri
Enerji, gıda ve altın hariç tutulan çekirdek enflasyon oranına bakıldığında ise ocak ayında aylık bazda yüzde 5,59 artış görüldü. Yıllık bazda bu oran yüzde 42,65 olarak açıklandı.
Ana Harcama Gruplarının Etkisi
Ocak ayında enflasyonun ana bileşenlerine bakıldığında, en yüksek katkıyı konut, sağlık ve gıda gruplarının yaptığı belirlendi. Konuttan gelen etki 1,12 puan, sağlık ve gıda-alkolsüz içeceklerden gelen etki ise sırasıyla 0,96 puan olarak gerçekleşti. Böylece toplam yüzde 5,03'lük aylık enflasyonun yaklaşık 3 puanlık kısmı bu üç gruptan kaynaklandı.
En Çok Artış Gösteren Gruplar
Ana harcama gruplarına göre, ocak ayında en yüksek aylık artış yüzde 23,57 ile sağlık grubunda kaydedildi. Diğer gruplardaki aylık artışlar ise şu şekilde gerçekleşti:
- Çeşitli mal ve hizmetler: yüzde 7,66
- Eğitim: yüzde 7,53
- Konut: yüzde 7,34
- Lokanta ve oteller: yüzde 6,50
- Eğlence ve kültür: yüzde 5,49
- Ev eşyası: yüzde 4,70
- Ulaştırma: yüzde 4,20
- Gıda ve alkolsüz içecekler: yüzde 3,86
Buna karşılık, giyim ve ayakkabı grubu aylık bazda yüzde 5,17'lik düşüşle tek azalan kategori oldu.
Yıllık Bazda En Yüksek Artış
Yıllık bazda ise en yüksek artış oranı yüzde 99,93 ile eğitimde görüldü. Eğitimdeki fiyatların bir yılda neredeyse ikiye katlanması dikkat çekici bir gelişme olarak öne çıkıyor. Diğer gruplardaki yıllık artış oranları ise şöyle:
- Konut: yüzde 68,90
- Sağlık: yüzde 55,02
- Lokanta ve oteller: yüzde 49,18
- Gıda ve alkolsüz içecekler: yüzde 41,76
- Çeşitli mal ve hizmetler: yüzde 39,94
- Ev eşyası: yüzde 35,32
- Alkollü içecekler ve tütün: yüzde 34,10
- Eğlence ve kültür: yüzde 33,05
- Haberleşme: yüzde 32,98
- Giyim ve ayakkabı: yüzde 27,53
- Ulaştırma: yüzde 23,14
Fiyatlarda Genel Eğilim
TÜFE kapsamında yer alan 143 temel başlıktan 126'sında artış, 13'ünde düşüş kaydedilirken, 4 başlıkta herhangi bir değişim yaşanmadığı açıklandı. Bu durum, genel olarak fiyatların yükseldiği ancak bazı alanlarda da düşüşlerin yaşandığı bir tabloyu ortaya koyuyor.
Merkez Bankası'nın Tahminleri
Merkez Bankası, 2025 yılı için enflasyonun yüzde 21'e gerilemesini bekliyor. Orta Vadeli Program çerçevesinde ise bu yılın sonunda enflasyonun yüzde 17,5 seviyesine inmesi hedefleniyor. Ancak, bu hedeflere ulaşmak için önümüzdeki dönemde uygulanacak politikaların etkinliği büyük önem taşıyor.
Sonuç
Ocak ayı enflasyon verileri, yıllık bazda bir miktar gerileme kaydetse de hâlâ yüksek seviyelerde olduğunu gösteriyor. Özellikle sağlık, gıda ve konut gibi temel ihtiyaç gruplarındaki fiyat artışları, vatandaşlar üzerinde ciddi bir yük oluşturuyor. Merkez Bankası'nın hedeflerine ulaşabilmesi için önümüzdeki dönemde alınacak tedbirler ve ekonomik istikrarın sağlanması büyük önem taşıyor.
Kaynakça: Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), CNBC-e, Merkez Bankası açıklamaları.
.jpg)
English (US) ·